УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгалан намрын чуулганаар танилцуулах томоохон зорилго өөрчлөлтийнхөө талаар мэдээлэл хийлээ.

Тэрээр "Шинээр бүрдсэн парламент олон намын оролцоотой болсон нь улс төрийн намуудын институцийг бэхжүүлэх, хариуцлагыг дээшлүүлэх шинэ шаардлагыг бий болгож байна. Энэ өөрчлөлт нь улс төрийн орчинд зөвшилцөл, харилцан ойлголцол, хамтын шийдвэрийг түлхүү шаардах боллоо. Үүнтэй зэрэгцэн Монгол Улсад улс төрийн намын тухай хуулийн шинэчилсэн найруулга 2026 оны нэгдүгээр сарын 1-нээс хэрэгжиж эхлэх гэж байна. Энэ хүрээнд улс төрийн намууд их хурлаа хийж, удирдлагуудаа шинээр сонгон, Дээд шүүхэд бүртгүүлэх ажил өрнөж байна. Жишээлбэл, Ардчилсан нам хамгийн түрүүнд их хурлаа амжилттай зохион байгууллаа.

Төр өөрөө ард түмний зовлон болж байгаа энэ асуудлыг засаж залруулах шаардлагатай. Ирэх намрын чуулганы гол зорилго бол улс төрийн тогтолцооны сул талыг засаж, төрийн хүнд суртал, данхайсан бүтэц, ард иргэдийн бухимдлын гол эх үүсвэр болсон асуудлуудыг шийдвэрлэх явдал юм. Парламентын таван нам зөвшилцөлд хүрч, төрийн сул талыг арилгахын төлөө хамтын ажиллагааг өндөр түвшинд явуулах зайлшгүй шаардлага үүссэн байна. Чуулганы нээлтийн үеэр энэ бодлого тодорхой танилцуулагдана.

1. Монголын төрийн данхайсан бүтцийг өөрчлөх шаардлага бий болсон. Социализмын үеэс уламжлагдан ирсэн олон давхардсан яам, агентлаг, шаардлагагүй төрийн өмчит компаниуд өнөөдөр нийгмийн асуудлын нэг хэсэг болсон.
2. УИХ-ын хаврын чуулганаар төрийн процессын дахин инженерчлэлийн үзэл баримтлалыг баталж, Засгийн газарт хэрэгжүүлэх үүрэг өгсөн. Үүний хүрээнд давхардсан, ард иргэдэд хүндрэл учруулдаг олон мянган шаардлагагүй процессыг цэгцэлснээр төрийн үйлчилгээ илүү хурдтай, илүү ойлгомжтой, иргэдэд хүнд сурталгүй хүрэх боломж бүрдэнэ. Энэ ажлын хэрэгжилтэд УИХ хяналт тавьж, Засгийн газарт шаардлага тавин ажиллана.
3. Хууль тогтоомжийн өөрчлөлт ч чухал байр суурь эзэлж байна. Манай улсад 350 гаруй хууль, 2700 гаруй дүрэм журам үйлчилж байгаа нь нийгмийн харилцааны 70 хувийг журамд тулгуурлуулан зохицуулдаг эмх замбараагүй тогтолцоог бий болгосон. Энэ нь хөрөнгө чинээтэй, эрх мэдэлтэй хүмүүст давуу байдал олгож, эгэл иргэдэд тэгш бус нөхцөл үүсгэх гол шалтгаан болж байна. Тиймээс ирэх оны тавдугаар сарын 1-н гэхэд эдгээр дүрэм журмуудыг хуулийн түвшинд шингээж, нийгмийн харилцааг илүү ойлгомжтой, цэгцтэй, шударга болгох ажлыг хийхээр төлөвлөж байна.
4. Татварын тогтолцооны шинэчлэл зайлшгүй хэрэгтэй байна. Сүүлийн жилүүдэд татварын хувь хэмжээтэй холбоотойгоор иргэд, бизнес эрхлэгчдийн гомдол, хүсэлт их гарсан. Одоо өргөн баригдаж байгаа татварын багц хуулийн төсөл нь зөвхөн жижиг хэмжээний, өнгөц өөрчлөлт хийхээр төлөвлөгдсөн бөгөөд энэ нь бизнес эрхлэгч, иргэдийн хүлээлтэд нийцэхгүй. Монгол Улсад жинхэнэ утгаараа татварын реформ хийх, орлогоо зөв бүтэцтэй бүрдүүлж, зардлаа зөв зарцуулах шинэ тогтолцоо зайлшгүй шаардлагатай байна.
5. Нийгмийн даатгалын тогтолцооны шинэчлэл чухал асуудал болоод байна. Засгийн газраас өргөн барихаар бэлдсэн нийгмийн даатгалын багц хуулийн төсөл нь зөвхөн алдагдлыг нөхөхөд чиглэсэн байсан. Энэ төслийг миний бие хүлээж аваагүй. Иргэдийн зүгээс хувь хэмжээг бууруулж, хуримтлалын нэгдсэн сангийн тогтолцоог бий болгох шаардлага тавьж байна. Энэ нь иргэдийн ирээдүйг хамгаалсан, илүү шударга системийг бий болгох үндэс болно.

Эдгээр таван асуудалд төвлөрч, намрын чуулганы гол бодлого чиглэл тодорхойлогдох юм. Өндөр чанартай, үр дүнтэй шийдвэрүүдийг гаргаж чадвал Монголын төр илүү шинэчлэгдэж, ард иргэдэд ээлтэй тогтолцоо бүрдэнэ. Мөн улс төрийн намуудын шинэчлэл байнга үргэлжлэх шаардлагатай. Улс төрийн нам бол амьд организм учраас цаг үргэлж шинэчлэгдэж, дэлхий нийтийн өөрчлөлтөд дасан зохицож байх ёстой. Ийм хандлагаар ажиллахдаа Монгол Ардын Нам хувь хүний нам биш, хамтын удирдлагын байгууллага хэвээр үлдэхийг зорьж байна. 100 жилийн түүхтэй, 300 мянган гишүүнтэй намын хувьд иргэд, сонгогчдод өгсөн амлалтаа биелүүлэх нь хамгийн чухал юм.

Би өөрийн улс төрийн замналын туршид найман жилийн турш МАН-ын Ерөнхий нарийн бичгийн даргаар ажиллаж, шинэчлэл өөрчлөлт, дэвшилтэт үзэл санааг намын үйл ажиллагаанд нэвтрүүлэхийн төлөө зүтгэж ирсэн. Энэ туршлагадаа тулгуурлан, МАН-ын даргын сонгуульд нэр дэвшин оролцохоо албан ёсоор мэдэгдэж байна" гэлээ.